W ostatnim wpisie pokazałem jakie czynniki są brane pod uwagę przy szacowaniu przez sądy wysokości zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w związku ze śmiercią bliskiej osoby w wypadku komunikacyjnym oraz na jakie konkretnie kwoty z tego tytułu można liczyć decydując się na proces, w którym przeciwnikiem jest najczęściej ubezpieczyciel sprawcy. Posłużyłem się wówczas przykładami spraw rozpoznanych przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie, w których bliscy ofiar wypadków otrzymali tytułem zadośćuczynienia kwoty z przedziału od 45 do 150 tys. zł. Możesz na ten temat poczytać klikając tutaj.
Duża rozbieżność w wysokości zasądzanych przez sądy świadczeń pokazuje jak ważną czynnością jest oszacowanie możliwego do uzyskania zadośćuczynienia przed skierowaniem pozwu do sądu. Prawidłowa kalkulacja w tym zakresie pozwoli ograniczyć ryzyko niepowodzenia i zminimalizować koszty sprawy sądowej.
Generalna zasada obowiązująca w procedurze cywilnej stanowi, że strona przegrywająca sprawę jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Przegrany powinien m.in. zwrócić wygranemu sumy wydatkowane na opłatę od pozwu i wynajęcie adwokata lub radcy prawnego, winien on także pokryć koszty sporządzenia opinii przez biegłych.
Art. 100 kpc stanowi, że:
"W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu."
Przykładowo jeśli powód określi swoje roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia na kwotę 100 tys. zł a sąd przyzna mu tylko 50 tys. zł wówczas koszty sądowe (opłata od pozwu, koszty biegłych) będą rozdzielone po połowie, a koszty wydatkowane na wynajęcie adwokata lub radcy prawnego zostaną wzajemnie zniesione. Powód nie odzyska w takiej sytuacji wydatków poniesionych na adwokata lub radcę prawnego, zwrócona mu zostanie tylko połowa opłaty od pozwu i dodatkowo będzie musiał w połowie pokryć koszty biegłych.
Nie rzadko można jednak spotkać przykłady, w których powodowie żądający zadośćuczynienia wygrywają sprawę w części niższej niż 50%. Jeśli powód określi swoje roszczenie na 100 tys. zł, a sąd przyzna mu tylko 40 tys. zł to na jego barkach spocznie obowiązek pokrycia 60% kosztów sądowych i dodatkowo nie tylko nie odzyska kosztów wynagrodzenia swojego pełnomocnika, ale będzie musiał "dorzucić" się na prawnika wynajętego przez pozwanego. W ten sposób wywalczona kwota zadośćuczynienia (nie dość, że niższa od zakładanej) ulegnie jeszcze dodatkowemu zmniejszeniu.
W sprawach o zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej na oszacowanie wysokości prawdopodobnego do uzyskania zadośćuczynienia oprócz rozmiarów krzywdy wpływ ma także kwestia ewentualnego przyczynienia się poszkodowanego. Chodzi tu o sytuację, w której zachowanie poszkodowanego w trakcie zdarzenia komunikacyjnego było nieprawidłowe i miało wpływ na jego przebieg (szerzej na ten temat postaram się opowiedzieć bardziej szczegółowo innym razem). Prawidłowe określenie kwoty możliwej do uzyskania w sądzie może okazać się w niektórych przypadkach dość skomplikowane.
Sensownym rozwiązaniem przed wytoczeniem powództwa o zapłatę zadośćuczynienia (ale także odszkodowania, czy renty) będzie z pewnością konsultacja z adwokatem lub radcą prawnym, który posiada doświadczenie w tego typu sprawach, i który pomoże sformułować żądania pozwu biorąc pod uwagę czynniki wpływające na rozmiar krzywdy (w oparciu o wywiad z osobą zainteresowaną uzyskaniem zadośćuczynienia) oraz kwestię ewentualnego przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody (w oparciu o akta sprawy karnej). Przeszacowanie roszczenia może doprowadzić bowiem do tylko częściowego zwycięstwa, okupionego wysokimi kosztami.
